สำหรับ ผู้ที่กินเจ หลายท่านย่อม มีวัตถุประสงค์ ในการกินเจแตกต่างกันออกไป หลายคนกินเจเป็นกิจวัตร บางคนอยากลอง บ้างก็ตั้งใจเป็นปีแรก บ้างก็กินเจตามแฟชั่น กินเป็นครั้งคราว แต่จะกินแบบไหน เชื่อว่า การกินเจ มีประโยชน์ อย่างแน่นอน
คำว่า เจ ในภาษาจีนทางพุทธศาสนานิกายมหายานมีความหมายเดียวกับคำว่า อุโบสถ ดังนั้นการกินเจก็คือการรับประทานอาหารก่อนเที่ยงวัน เหมือนกับที่ชาวพุทธในประเทศไทยที่รักษาศีล 8 และไม่รับประทานอาหารหลังจากเที่ยงวันไปแล้ว แต่เนื่องจากการถืออุโบสถศีลของชาวพุทธนิกายมหายานที่ไม่กินเนื้อสัตว์ จึงนิยมนำการไม่กินเนื้อสัตว์ไปรวมกันเข้ากับคำว่ากินเจ กลายเป็น "การถือศีลกินเจ"
ปัจจุบัน ผู้ที่รับประทานอาหารทั้ง 3 มื้อ แต่ไม่กินเนื้อสัตว์ก็ยังคงเรียกว่ากินเจ และต้องดำรงตนอยู่ในศีลธรรมอันดีงาม มีความบริสุทธิ์ สะอาด ทั้งกาย วาจา ใจ
ทุกๆ วันขึ้น 1 ค่ำ เดือน 9 (ตามปฏิทินจีน) นับเป็นการเริ่มเทศกาลถือศีลกินเจ สัญลักษณ์ของการกินเจ คือ ธงสีเหลือง ๆ มีตัวอักษรมงคลจีน โดยในปีนี้ จะเริ่มตั้งแต่วันที่ 15 - 23 ตุลาคม 2555 ซึ่งบางคนอาจ กินเจล่วงหน้า 1 วัน หรือที่เรียกว่า "ล้างท้อง" นั่นเอง
สำหรับอาหารเจ นั้นมีให้เลือกมากมายหลายเมนู แน่นอนว่า เมื่อพูดถึงอาหารเจ ต้องห้ามปรุงด้วยเนื้อสัตว์ทุกชนิด รวมถึงผักฉุน 5 ประเภท ประกอบด้วย
- กระเทียม ทั้งหัวกระเทียม ต้นกระเทียม ส่งผลกระทบต่อธาตุไฟของร่างกาย แม้ว่ากระเทียมจะมีสารที่ช่วยลดคอเลสเตอรอล แต่กระเทียมมีความระคายเคืองสูง อาจไปทำลายการทำงานของหัวใจได้ ผู้เป็นโรคกระเพาะอาหาร หรือโรคตับ ไม่ควรรับประทานมาก
- หัวหอม รวมไปถึงต้นหอม ใบหอม หอมแดง หอมขาว หอมหัวใหญ่ ซึ่งตามหลักการแพทย์โบราณของจีนเชื่อว่า หัวหอม จะกระทบกระเทือนต่อธาตุน้ำในร่างกาย และไปทำลายการทำงานของไต ถึงแม้ว่าหอมแดง มีคุณสมบัติช่วยขับลม แก้ท้องอืด แก้ปวดประจำเดือน แต่ไม่ควรบริโภคมากเกินไป เพราะอาจทำให้เกิดอาการหลงๆ ลืมๆ นัยน์ตาพร่ามัว และมีกลิ่นตัว
- หลักเกียว หรือที่รู้จักว่า กระเทียมโทนจีน ลักษณะคล้ายหัวกระเทียมที่พบเห็นทั่วไป แต่จะมีขนาดเล็กและยาวกว่า ในทางการแพทย์ของจีนเชื่อว่า หลักเกียว ส่งผลกระทบกระเทือนต่อธาตุดินในร่างกาย และไปทำลายการทำงานของม้าม
- กุยช่าย เชื่อกันว่า กุยช่าย จะไปกระทบกระเทือนต่อธาตุไม้ในร่างกาย และทำลายการทำงานของตับ
- ใบยาสูบ ไม่ว่าจะเป็นยาเส้น บุหรี่ ของเสพติดมึนเมา อะไรต่างๆ จะส่งผลกระทบกระเทือนต่อธาตุโลหะในร่างกาย และทำงานการทำงานของปอด
ผัก-ผลไม้ต่างๆ 5 สี ที่ควรรับประทานในแต่วัน ตามสีของแต่ละธาตุทั้ง 5 คือ
สีแดง แดงส้ม แสด ชมพู (ธาตุไฟ) เช่น มะเขือเทศ แครอท พริกสุก มะละกอ แตงโม ฯลฯ จะช่วยลดคอเลสเตอรอลส่วนเกิน ลดอัตราเสี่ยงต่อการเป็นโรคหัวใจ สำหรับใครที่มีปัญหาเรื่องโรคหัวใจ ควรหลีกเลี่ยงการทานอาหารรสขม ที่จะไปทำอันตรายต่อระบบการไหลเวียนของโลหิต
สีดำ น้ำเงิน หรือ ม่วง (ธาตุน้ำ) เช่น ถั่วดำ เผือก มะเขือม่วง เห็ดหูหนู ลูกหว้า องุ่น เป็น มีประโยชน์ต่อไต ส่วนผู้ที่มีปัญหาเรื่องไต ควรหลีกเลี่ยงการทานอาหารรสเค็ม
.
สีเหลือง (ธาตุดิน) เช่น ฟักทอง ถั่วเหลือง มะม่วง ข้าวโพด กล้วย ทุเรียน เป็น มีประโยชน์ในการบำรุงม้าม แต่ควรหลีกเลี่ยงการทานอาหารรสหวาน
สีเขียว (ธาตุไม้) เช่น ผักคะน้า ผักบุ้ง ฝรั่ง ถั่วฝักยาว หากรับประทานมาก ๆ จะช่วยบำรุงตับ ส่วนผู้ที่มีปัญหาเรื่องตับ ควรงดทานอาหารรสเปรี้ยว
สีขาว (ธาตุโลหะ) เช่น ลูกเดือย ผักกาดขาว มะพร้าว น้อยหน่า มีประโยชน์ต่อปอด สำหรับผู้ที่มีปัญหาเรื่องปอด ควรหลีกเลี่ยงการทานอาหารรสเผ็ด
ข้อห้ามและข้อปฏิบัติในการกินเจ
- งดเว้นเนื้อสัตว์ หรือทำอันตรายต่อสัตว์
- งด นม เนย หรือน้ำมันที่มาจากสัตว์
- งดอาหารรสจัด หมายถึง อาหารรสเผ็ดมาก เค็มมาก หวานมาก เปรี้ยวมาก
- งดผักกลิ่นฉุน 5 ชนิด คือ กระเทียม หัวหอม หลักเกียว กุยช่าย ใบยาสูบ รวมทั้งเครื่องเทศที่มีกลิ่นฉุน
- รักษาศีล 5
- รักษาจิตใจให้บริสุทธิ์ รักษาอารมณ์ให้คงที่ พูดจาไพเราะ
- ทำบุญ ทำทาน บางคนที่เคร่งอาจนุ่งขาว ห่มขาว
- ไม่ใช้จานชามปะปนกัน และต้องกินอาหารที่คนกินเจด้วยกันปรุง สำหรับคนที่เคร่ง
อานิสงส์ จากการถือศีลกินเจ 10 ประการ ได้แก่
- เป็นที่รักใคร่ของบรรดาเทพ พรหมตลอดจนมนุษย์และสัตว์ทั้งหลาย
- จิตอันเป็นมหาเมตตาย่อมบังเกิดขึ้น
- สามารถตัดขาดความอาฆาต ดับอารมณ์เหี้ยมโหดเครียดแค้นในใจลงได้
- ปราศจากโรคภัยร้ายแรงมาเบียดเบียนร่างกาย
- มีอายุมั่นขวัญยืน
- ได้รับการปกป้องคุ้มครองจากวัชรเทพทั้งแปด
- ยามหลับนิมิตรเห็นแต่สิ่งที่ดีงามเป็นศิริมงคล
- ย่อมระงับการจองเวร สลายความอาฆาตแค้นซึ่งกันและกัน
- สามารถดำรงอยู่ในกระแสแห่งนิพพาน ไม่พลัดหลงตกลงสู่อบายภูมิ
- ทันทีที่ละสังขารจากโลกนี้ จิตญาณจะมู่งสู่คติภพ
จะเห็นว่า การถือศีลกินเจ นั้นมีประโยชน์มากมาย เพราะไม่เบียดเบียนชีวิตสัตว์ ส่งผลให้จิตใจผ่องแผ้ว หากใครสนใจ เตรียมล้างท้อง รอกินอาหารบุญ กันดีกว่า
ที่มา : หนังสือพิมพ์แนวหน้า
